İş Hukuku

İŞ KAZALARI

İş Kazasının Şartları

• Sigortalı olması
• İşçinin zarara uğraması
• 5510 sayılı -13.Madde’ye göre bir kazanın olması
• Uygun illiyet bağının olması

İş kazası iş yerinde bulunulduğu sırada veya dışarıda işverinin işini yaparken ve işin yürütülmesi esnasında olması gerekir.

İş kazalarına örnekler

İş yerinde yüksekten düşme,

Elini, parmağını veya kolunu makinaya kaptırma,

Bir maddenin çarpması, düşmesi,

Elektrik çarpması,

Yanma,

İş yerinde patlama,

İş yerinde kalp krizi veya beyin kanaması geçirme gibi…

Bir iş kazası veya meslek hastalığı sonucu bedensel veya ruhsal bir zararın sebep olduğu çalışamamadan dolayı  iş kazası geçiren kişi iş göremezlik talep edebilir.

İş kazasının derecesine göre ;İş göremezlik geçici iş göremezlik veya kalıcı iş göremezlik olabilir.

Kalıcı iş göremezlikte çalışma gücünün kaybı ve meslekte kazanma gücü kaybı olur.

İş kazasından sonra kusur ve maluliyet oranına göre maddi ve manevi tazminat davası açabilirsiniz.

MADDİ TAZMİNAT

• Kazanç kaybı
• Tedavi giderleri
• Çalışma gücünün azalmasından veya yitirilmesinden dolayı uğradığı zararı
• Ekonomik geleceğinin sarsılmasından dolay zarar

MANEVİ TAZMİNAT

• Bir kimsenin bedensel bütünlüğünün bozulması durumunda, olayın özelliklerine göre manevi tazminat talep edilir.
• Ölüm halinde zarar görenin yakınları da manevi tazminat davası açabilir.

Dava açma süresi: İş kazasının olduğu tarihten itibaren on yıldır.

İÇTİHAT ÖRNEKLERİ

Dava, 30/04/2012 tarihli iş kazası nedeniyle sürekli iş göremezliğe uğrayan davacı kazalının maddi ve manevi, eşinin ise manevi zararlarının giderilmesi istemine ilişkindir.

İlk Derece Mahkemesince, davanın kısmen kabulü ile davacı sigortalı için 45.109,30 TL maddi, 20.000,00 TL manevi, davacı eş için 10.000,00 TL manevi tazminatın kaza tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verilmiştir.

…Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesince, İlk Derece Mahkemesince verilen davanın kısmen kabulü ile; davacı sigortalı için 45.109,30 TL maddi, 30.000,00 TL manevi, davacı eş için 10.000,00 TL manevi tazminatın kaza tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verilmiştir.

Dosya kapsamındaki bilgi ve belgelere göre, davacının davalıya ait evin duvar yıkımı esnasında çalışırken duvarın altında kalması sonucu %64 oranında malul kaldığı, iş kazasının gerçekleşmesinde davalının %60, davacının ise %40 oranında müterafik kusurlu olduğunun tespit edildiği anlaşılmıştır.

Gerek mülga B.K’nun 47 ve gerekse yürürlükteki 6098 sayılı T.B.K’nun 56. maddesinde hakimin bir kimsenin bedensel bütünlüğünün zedelenmesi durumunda, olayın özelliklerini göz önünde tutarak, zarar görene uygun bir miktar paranın manevi zarar adı ile ödenmesine karar verebileceği öngörülmüştür. Hakimin olayın özelliklerini göz önünde tutarak manevi zarar adı ile zarar görene verilmesine karar vereceği para tutarı adalete uygun olmalıdır. Hükmedilecek bu para, zarara uğrayanda manevi huzuru doğurmayı gerçekleştirecek tazminata benzer bir fonksiyonu olan özgün bir nitelik taşır. Bir ceza olmadığı gibi, mamelek hukukuna ilişkin zararın karşılanmasını da amaç edinmemiştir. O halde, bu tazminatın sınırı onun amacına göre belirlenmelidir. Takdir edilecek miktar, mevcut halde elde edilmek istenilen tatmin duygusunun etkisine ulaşmak için gerekli olan kadar olmalıdır. 26.06.1966 günlü ve 7/7 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı’nın gerekçesinde takdir olunacak manevi tazminatın tutarını etkileyecek özel hal ve şartlar da açıkça gösterilmiştir. Bunlar her olaya göre değişebileceğinden hakim bu konuda takdir hakkını kullanırken ona etkili olan nedenleri de karar yerinde objektif ölçülere göre isabetli bir biçimde göstermelidir.

Hakimin bu takdir hakkını kullanırken, ülkenin ekonomik koşulları tarafların sosyal ve ekonomik durumları paranın satın alma gücü, tarafların kusur durumu olayın ağırlığı davacının sürekli iş göremezlik oranı, işçinin yaşı, olay tarihi gibi özellikleri göz önünde tutması, hükmedilecek tutarın manevi tatmin duygusu yanında caydırıcılık uyandıran oranda olması gerektiği de söz götürmez.

Bu açıklamalar doğrultusunda davacı kazalı lehine takdir edilen 30.000,00 TL manevi tazminatın az olduğu açıktır.

Bölge Adliye Mahkemesince bu maddi ve hukuki olgular nazara alınmaksızın, karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.

O hâlde, davacılar vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve …Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesinin istinaf başvurusunun kabulüne ilişkin kararı bozulmalıdır.

İÇTİHAT :2

Dava, iş kazasından kaynaklanan maddi-manevi tazminat istemine ilişkindir.

Mahkemece, bozmaya uyularak ilâmında belirtildiği şekilde davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.

Hükmün, davalı … avukatı tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi … tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.

KARAR : 1-Dosyadaki temyiz kapsam ve nedenlerine göre; davalı… Belediyesi vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine karar verilmiştir.

2-Dava, iş kazası sonucu sürekli işgöremez hale gelen davacının maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir.

Dosyadaki kayıt ve belgelerin incelenmesinden; dava dilekçesi ile 1,000 TL maddi tazminatın talep edildiği; Mahkemece 22/02/2016 tarihli bilirkişi raporu uyarınca toplam tazminat miktarının 452.213,52 TL olduğu açıkça belirtilerek davacının talebi ile bağlı kalınmak sureti ile 1,000,00 TL maddi tazminatın davalılardan müştereken tahsiline karar verildiği; ilamın davalılar vekillerinin temyizi üzerine Yargıtay 21. Hukuk Dairesi’nin 13.09.2018 tarihli kararı ile bozulduğu, bozma ilamında davacının geçirdiği iş kazasına ilişkin belirlenen % 64 sürekli iş göremezlik oranına ait kontrol kaydı sonucunun araştırılmasından sonra kesinleşen iş göremezlik oranının belirlenmesi ve davacıya iş göremezliği nedeni ile ödenen geçici iş göremezlik ödeneği ile bağlanması gereken ilk peşin değerli gelirin kusur oranları esas alınarak hesaptan tenzil edilerek maddi tazminat alacağının hesaplanması, neticeten kazanılmış haklar da gözetilerek bir karar verilmesi gerektiğine değinildiği; Mahkemenin bozma ilamına uyduğu; bu arada davacının ilk hükme dayanak 22/02/2016 tarihli bilirkişi raporu doğrultusunda bakiye 451,213,52 TL maddi tazminat alacağı ile 1,000,00 TL manevi tazminatın davalılardan tahsiline ilişkin ek davaları açtığı; akabinde davacı tarafın ıslah dilekçesi ile maddi tazminat istemini 575,619,23 TL olarak arttırdığı; Mahkemenin nihai olarak 575,619,23 TL maddi tazminat ile 70,000 TL manevi tazminatın davalılardan müştereken tahsiline yönelik hüküm kurduğu anlaşılmaktadır.

İŞÇİ ALACAKLARI

• Kıdem Tazminatı
• İhbar Tazminatı
• Fazla Mesai Ücreti
• Aylık Ücret(Maaş)
• Ulusal Tatil, Bayram ve Genel Tatil
• Yıllık İzin Hakkı
• Sigortasız Çalıştırma
• Sigortanın Eksik Gösterilmesi
• Maaşın Eksik Yatırılması

İŞE İADE DAVASI

• Belirsiz iş sözleşmesi
• En az 6 aylık kıdemi olmalı
• İşveren bünyesinde en az 30 işçi çalışmalı
• İşçi, işveren vekilliği olarak çalışmamalı
• İşçi fesih bildiriminin tebliğinden itibaren bir ay içinde arabuluculuğa başvurulmalı.

Dikkat :İşten ayrıldığınız tarih değil, fesih bildiriminin yapıldığı tarihten itibaren bir aylık süreniz başlayacaktır.

• Arabuluculuk tutanağından itibaren iki haftalık süre içerisinde “işe iade davası” açılmalıdır.
• Bu süreler kaçırıldığı takdirde davanız iş mahkemesi tarafından reddedilecektir.
• İşveren işçiyi çıkarmakta haklı veya geçerli bir sebebi olmaması gerekir